Εργοθεραπεία

ergotherapeia

Εργοθεραπεία

Title Separator

Τι είναι;

Η εργοθεραπεία είναι μια εφαρμοσμένη επιστήμη που βοηθά τους ανθρώπους να αναπτύξουν, να επανακτήσουν ή να διατηρήσουν δεξιότητες απαραίτητες για να συμμετέχουν και να είναι πιο λειτουργικοί στην καθημερινότητά τους. Σε ό,τι αφορά τα παιδιά, μπορεί να συνδέεται με το πόσο εύκολα μπορούν να εκτελέσουν βασικές δραστηριότητες της μέρας τους στο σπίτι (π.χ. το φαγητό, το μπάνιο, την τουαλέτα, το ντύσιμο) και στο σχολείο (π.χ. το παιχνίδι με τη μπάλα, τη ζωγραφική, τη γραφή, την ομιλία ).

Θα ήταν καλό να αναζητήστε την βοήθεια ενός εργοθεραπευτή αν παρατηρήσετε στο παιδί σας κάτι από τα παρακάτω:

Δυσκολεύεται να συντονίσει το σώμα του, σκοντάφτει συχνά, δεν έχει καλή ισορροπία και είναι γενικά αδέξιο.

Αποφεύγει τον εξοπλισμό της παιδικής χαράς, παραπονιέται ότι ζαλίζεται ή δείχνει να φοβάται όταν τα πόδια του δεν αγγίζουν το έδαφος.

Έχει χαμηλό κίνητρο για κινητικά παιχνίδια (π.χ. κυνηγητό) και δείχνει νωθρό και νωχελικό στις κινήσεις του ή αντίθετα είναι υπερκινητικό και δείχνει να μην έχει την αίσθηση του κινδύνου.

Δυσκολεύεται να πετάξει, να πιάσει ή να κλωτσήσει μια μπάλα με επιτυχία (βρίσκοντας το στόχο, χρησιμοποιώντας την απαιτούμενη δύναμη κ.λ.π.).

Δυσκολεύεται να μάθει, να διακρίνει ή να αναπαράγει τα γράμματα και συχνά τα αντιστρέφει(π.χ. το ε-3)

Δυσκολεύεται να φτιάξει ένα παζλ κατάλληλο για την ηλικία του.

Δεν καταφέρνει να ακολουθήσει εντολές και ξεχνά τι του ζητήθηκε.

Δεν καταφέρνει να ντυθεί μόνο του ή να βάλει σωστά τα παπούτσια του.

Δυσκολεύεται να φάει μόνο του (π.χ. χύνει το φαγητό από το πιάτο, λερώνεται συστηματικά).

Aποφεύγει να λερώνεται (π.χ. με μπογιές, στην άμμο), ενοχλείται από τις ετικέτες των ρούχων, το σφουγγάρι ή την οδοντόβουρτσα και δυσανασχετεί όταν του κόβουν τα μαλλιά ή τα νύχια.

Δεν καταφέρνει να βγάλει την πάνα και να εκπαιδευτεί στη χρήση τουαλέτας.

Δεν έχει καλή ιδέα για τον εαυτό του, έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση και τα παρατάει εύκολα (χαμηλή ανοχή στην ματαίωση).

Δεν έχει καλή βλεμματική επαφή.

Δεν πιάνει σωστά το μολύβι (π.χ. το κρατά με ολόκληρη την παλάμη) ή το ψαλίδι, δυσκολεύεται να πιάσει και να χειριστεί μικρά αντικείμενα.

Αποφεύγει τη ζωγραφική και δυσκολεύεται σε ασκήσεις γραφής και προγραφής.

Δυσκολεύεται να οργανωθεί, να συγκεντρωθεί προκειμένου να ολοκληρώσει μια δραστηριότητα και λειτουργεί παρορμητικά.

Απευθυνθείτε επίσης σε έναν εργοθεραπευτή για εκτενή έλεγχο, αν παρατηρείτε διαφορές στην κατάκτηση κάποιων βασικών δεξιοτήτων σε σχέση με την ηλικία του παιδιού, συγκριτικά με άλλο παιδί της οικογένειας ή μετά από παρότρυνση της δασκάλας. Η έγκαιρη διάγνωση και η πρόληψη αποτελούν τους σημαντικότερους παράγοντες πρόγνωσης και εξέλιξης του παιδιού σας.

Η αισθητηριακή ολοκλήρωση είναι μια εγγενής νευροβιολογική διαδικασία που αφορά την ολοκλήρωση και αποκωδικοποίηση του αισθητηριακού ερεθίσματος στον εγκέφαλο. Σε αντίθεση η δυσλειτουργία της αισθητηριακής ολοκλήρωσης είναι μια διαταραχή κατά την οποία τα αισθητηριακά δεδομένα δεν οργανώνονται κατάλληλα στον εγκέφαλο και αυτό μπορεί να προκαλέσει διάφορα προβλήματα στην ανάπτυξη, στην επεξεργασία της πληροφορίας και στη συμπεριφορά του ατόμου.

Η πρώτη επιστήμονας που ανέπτυξε την θεωρία της Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης είναι η Anna Jean Ayres, εργοθεραπεύτρια και ψυχολόγος, που το 1972 δημοσίευσε την έρευνα-ορόσημο “Sensory Integration and Learning Disorders”. Έκτοτε, η θεωρία της υποστηρίχθηκε από εκατοντάδες έρευνες και εξελίχθηκε σε ένα από τα πλέον αναγνωρισμένα θεραπευτικά μοντέλα, ειδικά για τον Αυτισμό, την ΔΕΠ-Υ και άλλες δυσλειτουργίες αισθητηριακού τύπου. Πλέον, εκατοντάδες παιδιά δουλεύονται μέσω της Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης σε όλο τον κόσμο, βελτιώνοντας την καθημερινότητα και την λειτουργικότητά τους.

Τα άτομα με αισθητηριακή δυσλειτουργία μπορεί να αντιμετωπίζουν δυσκολίες με την αίσθηση της αφής, της οσμής, της ακοής, της γεύσης, της όρασης, της λειτουργίας του αιθουσαίου συστήματος (που βρίσκεται στο έσω αυτί και μεταξύ άλλων μας βοηθά να κινούμαστε στον χώρο) και του ιδιοδεκτικού συστήματος (οι αισθητήρες του οποίου βρίσκονται στους μυς και τις αρθρώσεις και μας δίνουν την ανατροφοδότηση του πού είμαστε και ποια είναι τα όρια του σώματός μας). Οι εργοθεραπευτές που εξειδικεύονται στην Αισθητηριακή Ολοκλήρωση χρησιμοποιούν ειδικό εξοπλισμό για να τροφοδοτούν το παιδί με τα κατάλληλα ερεθίσματα, τα οποία παρέχονται ελεγχόμενα και με διαβαθμίσεις, ώστε το παιδί να “ρυθμίζεται” και να μπορεί να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις του περιβάλλοντος, αξιοποιώντας στο μέγιστο βαθμό το δυναμικό του.

Πρόκειται για μια αυστηρά εξατομικευμένη παρέμβαση, οι στόχοι της οποίας προκύπτουν μετά από εκτενή νευρολογική αξιολόγηση του παιδιού, ελεύθερη παρατήρηση και ενεργή συμμετοχή της οικογένειας που καλείται να συμπληρώσει το αισθητηριακό ιστορικό του παιδιού.

Η διαταραχή της ρύθμισης των αισθητηριακών ερεθισμάτων μπορεί να γίνεται εμφανής με διάφορους τρόπους, π.χ. με υπερευαισθησία ή αμυντικότητα (μικρή ανοχή σε ένα καταγραφόμενο ερέθισμα), με υποευαισθησία (χαμηλή καταγραφή ενός ερεθίσματος) ή διαρκή αισθητηριακή αναζήτηση.

Σε ένα παιδί δείγματα διαταραχής  αισθητηριακής ρύθμισης μπορεί να είναι τα εξής:

  • Δεν θέλει να κάνει κούνια
  • Αποφεύγει κινητικές δραστηριότητες όπως σκαρφάλωμα, μονόζυγο και προτιμά να είναι καθιστός ή ξαπλωμένος ή αντίθετα, επιζητά διαρκώς την κίνηση, τρέχει, πηδά ή γυρνάει γύρω γύρω
  • Θέλει να τρώει μόνο αλεσμένη τροφή, ενώ αναπτυξιακά είναι σε θέση να τρώει μη αλεσμένη τροφή
  • Λερώνεται πολύ όταν τρώει και δεν το καταλαβαίνει, δεν έχει την ανάγκη να σκουπίσει το στόμα του
  • Δεν θέλει να παίζει με το χώμα, δεν αντέχει να λερώνεται καθόλου, θέλει αμέσως να καθαρίσει τα χέρια
  • Του αρέσει να σπρώχνει, να τραβά ή να ζουλά πράγματα, να έρπει και να κυλιέται
  • Κλείνει τα αφτιά του σε δυνατούς ήχους
  • Επικεντρώνει το βλέμμα του σε αντικείμενα με έντονο φωτισμό ή αντίθετα προτιμά τους χαμηλούς φωτισμούς
  • Δεν αντέχει μάλλινες μπλούζες ή το ενοχλεί η ταμπελίτσα στα ρούχα
  • Συνδυασμός κάποιων από τα παραπάνω.

Όλα τα παραπάνω συνδέονται με δυσκολίες στην αδρή και τη λεπτή κινητικότητα, στον συντονισμό, τις γραφοκινητικές δεξιότητες, την συγκέντρωση, τη μάθηση και την κοινωνικοποίηση. Συνήθως, διαταραχές τέτοιου τύπου παρατηρούνται σε παιδιά που βρίσκονται στο Φάσμα του Αυτισμού και σε παιδιά με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής-Υπερκινητικότητας. Η παρέμβαση ακολουθώντας τις αρχές της Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης μπορεί να βοηθήσει σημαντικά τις συγκεκριμένες δυσκολίες και να καταστήσει το παιδί πιο λειτουργικό.

Αξιολόγηση και Παρέμβαση από Εργοθεραπευτή

Αξιολόγηση και θεραπεία των βασικών αισθητηριακών συστημάτων γίνεται από τον εργοθεραπευτή. Οι βασικοί θεραπευτικοί στόχοι είναι:

  1. Να δώσουμε στο παιδί αισθητηριακές πληροφορίες που βοηθούν στην οργάνωση του κεντρικού νευρικού συστήματος
  2. Να βοηθήσουμε το παιδί στο συντονισμό και έλεγχο της αισθητηριακής πληροφορίας και
  3. Να βοηθήσουμε το παιδί να αναπτύξει μια πιο οργανωμένη αντίδραση στο αισθητηριακό ερέθισμα.
X