Κατά γενική ομολογία, τα παιδιά τα οποία αντιμετωπίζουν προβλήματα όρασης και βρίσκονται σε σχολικές μονάδες αποτελούν ένα μικρό ποσοστό. Η εκπαίδευση παιδιών με θέματα όρασης χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα δύσκολη και απαιτητική ενώ χρειάζεται αγάπη, κατανόηση και υπομονή.
Για τον παραπάνω σκοπό υπάρχουν εξειδικευμένες τεχνικές και πρακτικές, οι οποίες ενισχύουν και πλαισιώνουν το έργο των εκπαιδευτικών.
Κάθε παιδί αντιλαμβάνεται και κατανοεί τον κόσμο μέσα από τις αισθήσεις του. Μέσω της όρασης , η οποία διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην μεταφορά των πληροφοριών στον εγκέφαλο, με την λήψη τροφοδότησης από τα αισθητηριακά όργανα, το παιδί αρχίζει να επεξεργάζεται το περιβάλλον του.
Πότε πρέπει να διενεργούμε εξετάσεις οράσεως;
Ο πρώτος έλεγχος των παιδιών οφείλει να γίνεται στο μαιευτήριο με στόχο την εκτίμηση της διάπλασης του οπτικού τους συστήματος αλλά και για την εύρεση τυχών προβλημάτων.
Ο δεύτερος έλεγχος πρέπει να γίνεται με την ολοκλήρωση του 1ου χρόνου της ζωής, όπου το οπτικό σύστημα ελέγχεται και λειτουργικά: εάν το παιδί εστιάζει, παρακολουθεί, στραβίζει ή εμφανίζει κάποια άλλη παράξενη συμπεριφορά.
Οι έλεγχοι θα πρέπει να συνεχίζονται κατά τη διάρκεια των προσχολικών και πρώτων σχολικών χρόνων, με έμφαση στις ηλικίες από 3 έως 6 ετών.
Σκοπός των ελέγχων είναι η παρακολούθηση της φυσιολογικής πορείας ανάπτυξης της όρασης, η πρώιμη εντόπιση κάποιου προβλήματος και η έγκαιρη αντιμετώπισή του.
Ανησυχητικά σημάδια οπτικής συμπεριφοράς στην βρεφική ηλικία
• Μετά τον 2ο μήνα δεν σας κοιτάζει το μωρό στα μάτια
• Όταν κοιτάζει, κρατάει το κεφάλι του στραβά
• Εάν τα μάτια κινούνται περίεργα
• Εάν η κόρη του ματιού λευκιάζει
• Εάν σκοντάφτει συχνά
Προτάσεις για γονείς με παιδιά με προβλήματα όρασης
• Διαρκής ενημέρωση, εκπαίδευση και επιμόρφωση από πιστοποιημένους φορείς
• Παροχή απαραίτητου υλικοτεχνικού και τεχνολογικού εξοπλισμού για το παιδί
• Συνεργασία γονέα – εκπαιδευτικού
• Συχνές επισκέψεις στον επιβλέποντα ιατρό
• Συμβουλευτική γονέων
• Παροχή ψυχολογικής υποστήριξης στο παιδί
• Συμμετοχή παιδιού σε εξωσχολικές ομάδες για την ενίσχυση της αυτοπεποίθησης του παιδιού
Προτάσεις για τους εκπαιδευτικούς
- Συστήστε το παιδί με προβλήματα όρασης όπως θα κάνατε και μ” οποιονδήποτε άλλο μαθητή. Όταν τα άλλα παιδιά ή οι ενήλικες κάνουν ερωτήσεις, ενθαρρύνετε το παιδί με προβλήματα όρασης να τις απαντήσει. Το καλύτερο είναι να είστε ανοιχτοί και τίμιοι μπροστά σ” ένα πρόβλημα όρασης. Τα περισσότερα παιδιά θα νιώθουν πιο άνετα όταν οι συνομήλικοί τους καταλάβουν τους περιορισμούς τους εξαιτίας της όρασης.
- Να συμπεριλαμβάνετε το μαθητή με προβλήματα όρασης σε όλες τις δραστηριότητες: γυμναστική, οικιακή οικονομία, εκμάθηση ηλεκτρονικών υπολογιστών, χειροτεχνίες και τα λοιπά.
- Ενθαρρύνετε το παιδί με προβλήματα όρασης να συναγωνίζεται για τη θέση του αρχηγού ή να τη δέχεται όπως ακριβώς κάνουν και τα άλλα παιδιά.
- Όσο για τον έπαινο και την πειθαρχία, οι ίδιοι κανόνες πειθαρχίας που εφαρμόζονται στην υπόλοιπη τάξη πρέπει να ισχύουν και για το παιδί με προβλήματα όρασης.
- Διαθέστε του επιπλέον εργασία, θρανίο και χώρο σε ντουλάπι εφόσον είναι ανάγκη να αποθηκεύει ειδικό υλικό όπως: ογκώδη, βιβλία Μπράιγ ή μεγεθυμένα βιβλία βλεπόντων, βοηθήματα χαμηλής όρασης, αναλόγια ανάγνωσης και τα παρόμοια.
Βούρτσης Χρήστος
Ειδικός Παιδαγωγός
