Η οικογένεια είναι μια δυναμική δομή. Αυτό σημαίνει ότι αλλάζει και εξελίσσεται ανάλογα με τις κοινωνικές, οικονομικές και πολιτιστικές συνθήκες και ανάγκες.
Οι περισσότερες προσπάθειες καταγραφής των διάφορων μορφών οικογένειας έχουν καταλήξει στην παρακάτω ταξινόμηση, χωρίς αυτή να είναι εξαντλητική, καθώς όπως ειπώθηκε η έννοια της οικογένειας διευρύνεται και εξελίσσεται διαρκώς.
Οι πιο παραδοσιακές μορφές οικογένειας είναι η πυρηνική και η εκτεταμένη. Η πυρηνική αποτελείται από τους γονείς και τα παιδιά, ενώ η εκτεταμένη αποτελείται από τους γονείς, τα παιδιά και άλλους συγγενείς, για παράδειγμα τον παππού και τη γιαγιά, οι οποίοι κατοικούν στην ίδια στέγη.
Οι μονογονεϊκές οικογένειες, οικογένειες δηλαδή με μόνο έναν γονέα, που προκύπτουν λόγω διαζυγίου, χηρείας ή επιλογής αποτελούν έναν ακόμη τύπο οικογένειας.
Λιγότερο συνηθισμένη είναι η μορφή της ανασυγκροτημένης οικογένειας. Πρόκειται για οικογένεια που προκύπτει όταν δύο μονογονεϊκές οικογένειες ενώνονται σε μια, είτε μέσω γάμου, είτε συγκατοίκησης.
Η πρόοδος της επιστήμης και της τεχνολογίας έχει προσφέρει την ευκαιρία σε ομοφυλόφιλα ζευγάρια να δημιουργήσουν τη δική τους οικογένεια, με αποτέλεσμα οι οικογένειες με γονείς του ίδιου φύλου να αυξάνονται σε παγκόσμιο επίπεδο.
Οι οικογένειες που δημιουργούνται μέσω της υιοθεσίας από ετερόφυλα ή ομόφυλα ζευγάρια αποτελούν μια ακόμα μορφή οικογένειας.
Επίσης, οικογένεια αποτελούν και τα ζευγάρια που ζουν μαζί , αλλά είτε λόγω επιλογής είτε λόγω προβλήματος υγείας δεν έχουν παιδιά.
Όποια και αν είναι η μορφή της οικογένειας , η οικογένεια σαν θεσμός επιτελεί τις παρακάτω λειτουργίες:
- Προσφέρει συναισθηματική στήριξη και ασφάλεια σε όλα τα μέλη.
- Δημιουργεί ένα ασφαλές περιβάλλον που επιτρέπει την υγιή ψυχό-συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού.
- Πρόκειται για το πρώτο σχολείο.
- Αποτελεί τον πρώτο πυλώνα κοινωνικοποίησης, διδάσκοντας κανόνες συμπεριφοράς.
- Μεταλαμπαδεύει αξίες και ιδέες στα παιδιά.
Γρίβα Ιωάννα,
Ψυχολόγος ΜSc
