Εφηβεία ονομάζουμε τη μεταβατική εκείνη περίοδο μεταξύ παιδικής και ενήλικης ζωής, που συνοδεύεται από βιολογικές, ψυχοσυναισθηματικές και κοινωνικές αλλαγές. Πρόκειται για μια περίοδο έντονων συναισθηματικών μεταπτώσεων και αναζήτησης ταυτότητας. Ο έφηβος προσπαθεί να βρει τον δικό του χώρο στον κόσμο, να βάλει τα δικά του όρια και να ισορροπήσει ανάμεσα στην ανεμελιά της παιδικής ηλικίας και τις ευθύνες της ενήλικης ζωής. Η περίοδος αυτή αποτελεί μια πρόκληση για τους περισσότερους γονείς. Συνήθως συνοδεύεται από κόντρες και εντάσεις. Υπάρχουν, ωστόσο, τρόποι να διαχειριστούν οι γονείς την περίοδο αυτή με περισσότερη ψυχραιμία και αποτελεσματικότητα.
Συμβουλές για γονείς:
- Ενημερωθείτε για την εφηβεία και προετοιμαστείτε για τις αλλαγές που θα έρθουν.
- Διατηρήστε ένα κλίμα επικοινωνίας και αποδοχής. Ο έφηβος έχει ανάγκη από μια σταθερή φιγούρα που δεν τον κρίνει ή απορρίπτει απευθείας τις θέσεις του.
- Δείξτε κατανόηση στη σύγχυση που βιώνουν συχνά οι έφηβοι αναζητώντας το ρόλο τους και εξηγήστε τους ότι όλα αυτά που βιώνουν είναι φυσιολογικά.
- Μοιραστείτε δικές σας εμπειρίες από την περίοδο της εφηβείας. Με αυτό τον τρόπο θα καταλάβουν ότι τους καταλαβαίνετε.
- Ενθαρρύνετέ τους να ασχοληθούν με μια δραστηριότητα ή ένα άθλημα που να συμβάλλει στην εκτόνωσή τους και στη διατήρηση μιας υγιούς ψυχικής κατάστασης.
- Μην είστε υπερπροστατευτικοί. Αφήστε τα παιδιά να αναλάβουν πρωτοβουλίες και να κάνουν λάθη. Η διαδικασία αυτή είναι απαραίτητη για να αρχίσουν να θωρακίζονται απέναντι στις δυσκολίες της ζωής.
- Παραμείνετε τα πρόσωπα αναφοράς του παιδιού. Η ελευθερία που τους δίνετε πρέπει να είναι ελεγχόμενη. Πρέπει να ξέρουν ότι μπορούν και πρέπει να απευθυνθούν σε εσάς κάθε φορά που δεν μπορεί να ελέγξουν μια κατάσταση.
- Δώστε χώρο στον έφηβο να αναπτύξει τις δικές του δεξιότητες και ικανότητες και μην τον πνίγετε με τις δικές σας προσδοκίες.
- Παραμείνετε σταθεροί στις απόψεις σας. Να είστε ,ωστόσο, ανοιχτοί στην έκφραση αντίθετης άποψης από τον έφηβο και προσπαθήστε να επιχειρηματολογήσετε. Θυμηθείτε ότι ο έφηβος σας βρίσκεται σε μια περίοδο αμφισβήτησης της εξουσίας και οι συγκρούσεις με τους γονείς είναι συχνές.
Η εφηβεία είναι μια περίοδος όπου τα συναισθήματα και η έκφρασή τους είναι πιο έντονη και ο έφηβος εμφανίζει νέες συμπεριφορές. Υπάρχουν, ωστόσο, κάποιες συμπεριφορές που πρέπει να μας κινητοποιήσουν να ζητήσουμε βοήθεια από ειδικό. Η μελαγχολική διάθεση που κρατά καιρό, η κοινωνική απόσυρση, οι διατροφικές διαταραχές και η έντονη επιθετικότητα είναι κάποιες από τις συμπεριφορές που πρέπει να δώσουμε προσοχή. Παραβατικές συμπεριφορές όπως χρήση ουσιών, πρέπει, επίσης, να μας οδηγήσουν σε κάποιον ειδικό.
Γρίβα Ιωάννα
Ψυχολόγος MSc
