Άγχος ονομάζουμε το διάχυτο, δυσάρεστο και συχνά ασαφές συναίσθημα που εκδηλώνεται με έντονη ανησυχία και φόβο ενώ συνοδεύεται και από σωματικά συμπτώματα. Οφείλεται σε ερεθίσματα που μας προκαλούν αισθήματα αδυναμίας και ανασφάλειας, σχετικά με την εξέλιξη και τη δυνατότητα ελέγχου μιας κατάστασης. Τα παιδιά, όπως και οι ενήλικες βιώνουν άγχος, το οποίο πολλές φορές δυσκολεύονται να εκφράσουν.
Πώς εκδηλώνεται το άγχος:
Σωματικά συμπτώματα και συμπεριφορές προδίδουν το άγχος των παιδιών.
- Πόνος στο στομάχι
- Δυσκολία στην αναπνοή
- Δυσκολίες στον ύπνο
- Μυϊκή ένταση
- Δυσκολία στη συγκέντρωση
- Εκρήξεις θυμού
- Πονοκέφαλος
- Ανάπτυξη νευρικής συνήθειας (π.χ. ονυχοφαγία)
- Ανησυχία
- Νευρικότητα
Πού μπορεί να οφείλεται:
- Σχολείο (προσαρμογή, επιδόσεις, αποδοχή από συμμαθητές κ.ά.)
- Αλλαγές στην οικογένεια (διαζύγιο, ερχομός νέου μέλους κ.ά.)
- Αλλαγές στην καθημερινότητα(μετακόμιση, αλλαγή σχολείου, αλλαγή προγράμματος κ.ά.)
- Ατομικές δυσκολίες (δυσκολίες στην κοινωνικοποίηση, χαμηλή αυτοεκτίμηση κ.ά.)
Αντιμετώπιση-Διαχείριση:
- Βοηθήστε το παιδί να διαχωρίσει τον εαυτό του ψυχολογικά από το πρόβλημα/ την κατάσταση που το αγχώνει. Το παιδί δεν είναι το πρόβλημα, απλά αντιμετωπίζει μια δύσκολη κατάσταση.
- Τεχνικές χαλάρωσης όπως έλεγχος της αναπνοής ή μυϊκή χαλάρωση θα το βοηθήσουν να ελέγξει τα σωματικά συμπτώματα.
- Η ενασχόληση με κάποια δραστηριότητα που το χαλαρώνει θα βοηθήσει στην εκτόνωσή του.
- Χτίστε μια σχέση επικοινωνίας και εμπιστοσύνης με το παιδί, ώστε με τον τρόπο του να εκφράζει αυτά που νιώθει και ακούστε το με προσοχή. Η ενεργητική ακρόαση είναι πολύ σημαντική στην περίπτωση αυτή.
Να θυμάστε ότι το να διαβεβαιώνουμε ένα παιδί ότι όλα θα πάνε καλά μπορεί να του δημιουργεί πιο έντονο άγχος, καθώς νιώθει ότι δεν έχει το ίδιο τον έλεγχο της κατάστασης. Αντί για αυτό, μπορείτε να το διαβεβαιώσετε ότι θα είστε δίπλα του για να το στηρίξετε όσο διαχειρίζεται τις ανησυχίες του. Η συνδρομή ενός ειδικού θα φανεί χρήσιμη, αν οι εκδηλώσεις άγχους του παιδιού εμμένουν για καιρό και το καθιστούν μη λειτουργικό στην καθημερινότητά του.
Ιωάννα Γρίβα,
Ψυχολόγος MSc
Πηγές-Παραπομπές:
